शोकगीत (+)

शोकगीत

झरीले केही लेखिरहेछ
पोखरीको पानीमा
स्मृति विस्मृतिका भुल्काहरु खोपेर
छालहरू फुट्दै फैलिंदै बिलाइरहेछन्
छेवैका अग्ला रुखहरु पनि सोचमग्न छन्
सेता फूलहरु शोकमा डुबे झैं देखिन्छन
आज यो काठको बार पनि तप्तपाइरहेछ
कैयौं आँखा रसाए झैं गरी
हिंड्ने बाटो पनि चिप्लो देख्छु म

भाउजु चिया पकाउंदै हुनुहुन्छ चूलोमा
आगोले पनि
पानीकै भाषा बोल्दोरहेछ कहिलेकाहीं-
मौनता

असीन- पसीन हुँदै
दाई छिर्नुहुन्छ पसलमा
र भन्नुहुन्छ -
आज शहरको महसूर खेलाडीले जर्सी साट्यो
मैदान छोड्नै नमान्ने मानिस आज थाक्यो
उसंग
एउटा अन्तिम गोलको आशमा थियौं हामीहरु ......
बिहानैदेखि
भाउजुलाई पसल सुम्पेर
उसैको अबसान हेरेर फर्किंदैछु म

झरीले केही भरिरहेछ
आँगनको खोल्सोमा
आफैंले जमाएको पानीमाथि
------------------------------------------

हराएको मान्छेको बयान

आज सबै विवरण भरेर आएँ
नछुटाई दस्तखत गरेर आएँ
तिर्नुपर्ने सबैको, तिरेर आएँ
प्रिये, आज म हिंडेर आएँ

चोक गल्ली सबै नापेर आएँ
दिनभरिका घाम तापेर आएँ
आज सबै बत्ती कुरेर आएँ
शहरका सबै झ्याल घुरेर आएँ

हर भित्ताका नारा पढेर आएँ
सबै खण्डहरमा अडेर आएँ
सुन, आज सबैकहाँ पसेर आएँ
चिया पिउँदै एकछिन् बसेर आएँ

नबोल्नेसित पनि बोलेर आएँ
ओस्सिएको नाता खोलेर आएँ
सबैका पुरै कुरा सुनेर आएँ
आज मनमनै गुनेर आएँ

प्रिये, आज म यसरी हराएँ
कि आफ्नो शहर चिनेर आएँ
र बाँकि हिसाब छिनेर आएँ

हिउँको जबाफ

( हिउँ छर्ने त कहीं भेटिएन,
हिउँले भने जबाफ पठायो):

प्रिय गुनी जन,
म हिउँ हुँ, शिर्फ हिउँ
म कुनै वीउ होइन
उंचा आकाशबाट झर्नुपर्दा
कसैलाई चोट नपुगोस भनेर
फुस-फुस झर्ने गरेको छु
यो जाडो याममा
काम आउँला कि भनेर
कपासकै सिको गरेको छु
म हिउँ हुँ, सादा सेतो हिउँ
म चिसो छु कि के छु
मलाई के थाहा ?
मानिसहरुले 'हिउँको सिरक' भनेका छन्
मानिसहरुले 'हिउँको पछ्यौरी' भनेका छन्
'हिउँको दोलाईं ', 'हिउँको तन्ना',
'हिउँको बिछ्यौना' समेत भनेका छन्
कवितामा, कथामा, यात्रा-गाथामा
खुबै नै तारिफ गरेका छन्
तस्वीरले पाना भरेका छन्
त्यसैले फुर्किएर,
नौमास पर्खिएर
मंसिरैदेखि
उत्सुकतापूर्वक म कुरिबस्छु
र मौका मिल्नासाथ खस्छु,
वीउ झैं उम्रेर
फेरी वीउ बनाउने र
अनन्तसम्म निरन्तर हुनखोज्ने
कुनै ध्येय छैन मेरो
मलाई भेट्नुछ निर्वाणको पँधेरो
म हिउं हुं, निष्कपट सेतो हिउं

आफ्नै कति रहरहरु थाँती राखेर
सबैको खुशीको निम्ति
विनय र संवेदनले चुलिंदा चुलिंदै पनि
किन हो किन आजभोलि
अनिष्टका शंकाले मन घेरिएको छ
समय निकै नै फेरिएको छ
अग्ला शिखरहरु समेत
खलखली पसिना काढ्न थालेका छन्
'ऊफ, कस्तो गर्मी!' भन्दै
पछ्यौरी उतार्न थालेका छन्
कसैले त तताएकै छ है तलबाट !
काला धुवाँहरु बुर्कुसी मार्दै
उँभो उँभो सरेको मार
मैमाथि पोखिएको छ
'लौ, हिउँ त पग्लियो' भनेर
अखबारमा लेखिएको छ
खडेरी,अनिकाल र बाढीपहिरो समेतका
हर-सम्भावित हाहाकारमा
कारण मेरै देखिएको छ
कसै कसैले फेरि मलाई
'पानीको वीउ' भन्न थालेका छन्
माफ गर्नुस है, ए हजुर,
पग्लेपछि त म नै हुन्न
पानीको जिम्मा म लिन्न,
पानीको जिम्मा पानीलाई
कुवा,खोला,ताल र सागर
पानीका जुनसुकै मुहानीलाई

जाबो यौटा हिउँको जुनी,
यसो गरेपनि नहुनी,
उसो गरेपनि नहुनी !

नोट : यो कविताको प्रसंग केहि हदसम्म यसअघिको कवितासंग जोडिएको हुनाले (पहिला नपढ्नुभएको भए) त्यो समेत पढ़नुहुन अनुरोध गर्दछु